Niet alles wordt zomaar door school bepaald; als scholier of student heb je zelf ook inspraak. Je kunt jouw stem laten horen op verschillende manieren.
Medezeggenschapsraad
De medezeggenschapsraad van een school bestaat uit ouders, leerlingen, leraren en ander personeel. Er worden verkiezingen gehouden voor de raad. De raad geeft adviezen aan het bestuur van de school. Bij sommige onderwerpen is het bestuur verplicht om naar de raad te luisteren. Elke school moet een medezeggenschapsraad hebben.
Leerlingenstatuut
Alle scholen moeten een leerlingenstatuut hebben. Hierin staan allerlei regels voor leerlingen en leraren. Iedereen op school moet zich aan het statuut houden. Voorbeelden van regels zijn: respect voor elkaar, niet pesten, niet roken binnen de school, enz. De medezeggenschapsraad stelt het statuut op en het bestuur van de school keurt het statuut goed.
Leerlingenraad
Op veel scholen is er een leerlingenraad, maar scholen zijn niet verplicht dit te hebben. Als leerlingenraad kan je de directie adviseren over bijvoorbeeld de kantine, schoolfeesten, etc. Maar de leerlingenraad heeft niet automatisch recht op inspraak, zoals de medezeggenschapsraad. Wel kan het zijn dat de directie het advies overneemt, maar ze zijn dat niet verplicht. Veel leerlingenraden bepalen wel het standpunt voor de scholier in de medezeggenschapsraad. De leerlingenraad kan de medezeggenschapsraad laten weten wat er leeft onder de leerlingen op school.
Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS)
Het LAKS is een organisatie voor en door scholieren van heel het voortgezet onderwijs. LAKS komt op voor de belangen van scholieren en wordt geleid door scholieren. Ook jij kan je aanmelden bij het LAKS. Ze hebben een informatiecentrum waar je voor alle zaken die met school te maken hebben terecht kunt. Tijdens de examentijd is er een speciale klachtenlijn. Ze demonstreren ook als ze het niet eens zijn met een beslissing van de overheid, zoals het bezuinigen op onderwijs. Hiervoor hebben zij het Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs. JOB komt op voor de belangen van studenten in het beroepsonderwijs (MBO). Ze demonstreren, zetten campagnes op en voeren diverse andere acties. Je kunt bij het JOB een klacht indienen over jouw opleiding.
Landelijke Studenten Vakbond (LSVb)
De LSVb komt op voor de rechten van studenten (HBO) door invloed uit te oefenen op het beleid van de overheid. Daarnaast heeft de LSVb een studentenlijn die gratis juridisch advies geeft aan studenten die bijvoorbeeld problemen hebben met hun huisbaas, opleiding of de DUO/IB-Groep.